Kenan Ziya Taş – Osmanlılarda Lalalık Müessesesi

Kendisinden önceki Türk devletleri gibi, Osmanlı Devleti de idari anlamda kurumları ve kuralları olan bir devletti. Bu kurumlar ve kurallar yine kendisinden önce kurulan, gerek tarihi gerek coğrafi gerekse kültürel sebeplerle ortak köken ve ilişki içinde olduğu diğer devletlerin etkisini taşıyordu. Bu geleneği devam ettirme veya anlayıştaki ortaklık, kurumların yaşatılıp devam ettirilmesinde kendisini açıkça gösteriyordu. Bu kurumların biri de lala dediğimiz, Osmanlı şehzadelerinin devletin yönetilmesi noktasındaki eğitimlerinden sorumlu olan kişilerin temsil ettiği kurumdu.

Genel olarak lalalık müessesesi veya kurumu dediğimiz şehzadelerin yetiştirilmesi ile meşgul olma işi; ortaya çıkışı gelişimi, bozulması ve buna bağlı olarak devlet hayatına etkilerinin incelenmesi ve üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur.Bu bakımdan tarihî perspektif ile bu müessesenin işleyişi ve tarihi seyir içinde takip ettiği gelişme ve değişme çizgisi ve nihayet bu durumun, ait olduğu devlet üzerindeki olumlu ya da olumsuz etkilerinin neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.