Yaşar Kemal – Binbir Çiçekli Bahçe

Yaşar Kemal, Binbir Çiçekli Bahçe’de 1961’den 2009’a uzanan çeşitli yazılarında, doğanın ve kültürün yozlaşmasındaki tehlikelerin altını çiziyor, bu sorunların kökenlerine dair saptamalarda bulunuyor ve çözüme dair öneriler sunuyor.

Bugünlerde yoğunlukla tartışılan Kürt açılımı konusunda, Yaşar Kemal bundan 14 yıl önce İstanbul DGM yargıçlarına mahkeme salonunda şöyle sesleniyordu. “Benim yazılarım halkımıza birer çağrıdır. Öncelikle batıdaki, doğudaki çocukları, savaşta ölmüş anaları çağırıyorum. Bu savaş en çok sizin yüreğinizi yaktı. Herkesi çağırıyorum, sayın yargıçlar sizleri de bu savaşı durdurmak isteyenlere katılmaya çağırıyorum. Bu ülke hepimizindir ve bu ülke insanlık tarihinde çok uzun yaşamaya layıktır. Hem de onuruyla yaşamaya... Unutmayalım ki, bir ülkenin insanlarının onuru en azından toprağı kadar kutsaldır.”

Yazar, kitaba da adını veren “Binbir Çiçekli Bahçe” konuşmasını ise Mayıs 2007’de Norveç’te düzenlenen “Bjørnstjerne Bjørnson Anma Konferansları” sırasında yapmış. Yaşar Kemal, pek çok kereler tekrar ettiği gibi, “Dünyanın şimdi başı belada. Dünyamız şimdi tek kültürlü bir dünyaya doğru başını almış gidiyor. Bu insanlığı insanlıktan çıkaran bir durumdur. Tek kültürlü bir dünyada insanlığın halini göz önüne getirelim: Tek çiçeğe kalmış, tek renge, tek kokuya kalmış bir insanlık ve tek dile kalmış bir dünya.” şeklinde konuşuyor.

Kitabın son bölümü, Yaşar Kemal’in önemli konuşmalarından beşini bir araya getiriyor. Yerli ve yabancı basında yayımlanan bu önemli metinlerden en dikkat çekici olanı, yazarın, 3. sınıf öğrencisi Helin Zeynep Miser’le “23 Nisan” vesilesiyle yaptığı söyleşi. Yaşar Kemal bu söyleşide, küçük muhabire çocuk ve şiir kitaplarından bahsediyor ve “arkadaşlarım” dediği çocukların çoğu zaman “adam sayılmadığı”ndan şikâyet ediyor: “Benim için çocuk, çocuk değildir, bizim gibi insandır. Ben, Çocuklar İnsandır diye de bir kitap yazdım. Çocukları, çocuk diye bunlar küçümsüyorlar, nefret ediyorum bundan. Çocuklar da küçük görünerek normal insan olamıyorlar. Doğal insan yetişmiyor çocuklar. Böyle bir dünyada savaş da durmuyor.”

Üç bölümden oluşan kitabın birinci bölümü, Yaşar Kemal’in 2007’de Ankara’da gerçekleştirilen “Türkiye Barışını Arıyor” konferansında yaptığı konuşmayla açılıyor. “Kimlikler” başlıklı ikinci bölüm, Orhan Kemal’den Mehmed Uzun’a, yazarın yakın dostu olmuş pek çok ismi ağırlıyor. Dokuz yaşındaki Helin Zeynep Miser’in Yaşar Kemal’le yaptığı söyleşiyi de içeren “Konuşmalar” ise Binbir Çiçekli Bahçe’nin üçüncü bölümünü oluşturuyor.